Η φράση που χρησιμοποίησε ο Ιωάννης Μεταξάς για να πει «ΟΧΙ» στους Ιταλούς

Η ημέρα του «ΟΧΙ» γιορτάζεται κάθε χρόνο την 28η Οκτωβρίου. Σε αντίθεση με άλλες χώρες, η Ελλάδα γιορτάζει την έναρξη του πολέμου και όχι το τέλος του. Το «ΟΧΙ» δηλαδή που είπε ο δικτάτορας Μεταξάς στον Ιταλό πρέσβη που πήγε στο σπίτι του 10 λεπτά πριν τις 3 τα ξημερώματα για να του πει πως ο Μουσολίνι θέλει να εισβάλλει στην Ελλάδα χωρίς αντίσταση.

Ωστόσο, αν και η απάντηση του Ιωάννη Μεταξά ήταν αδιαμφισβήτητα αρνητική, η λέξη «ΟΧΙ» δεν ήταν η απάντηση στο τελεσίγραφο των Ιταλών. Ο Μεταξάς χρησιμοποίησε μια άλλη φράση και μάλιστα στα γαλλικά.

Τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου, ο Ιταλός πρέσβης Εμανουέλλε Γκράτσι πήγε με υπηρεσιακό αυτοκίνητο στην οικία του Έλληνα πρωθυπουργού Μεταξά. Μόλις μπήκε στο σπίτι έκανε γνωστές τις προθέσεις του. Του απέδωσε τον τελεσίγραφο των Ιταλών με το οποίο ζητούσε από την Ελλάδα να επιτρέψει ελεύθερα την διέλευση των ιταλικών στρατευμάτων από την χώρα.

Στο συγκεκριμένο τελεσίγραφο εκτός από το αίτημα για διέλευση χωρίς αντίσταση, η φασιστική κυβέρνηση της Ιταλίας κατηγορούσε την Ελλάδα για ανοχή στα βρετανικά στρατεύματα που βρίσκονταν στον ελλαδικό χώρο αλλά και την προκλητική δράση της έναντι του αλβανικού Βασιλείου, που τώρα είχε περάσει στον Βασιλέα της Ιταλίας.

Ο πρέσβης Γκράτσι έγραψε στο στο βιβλίο του «Η αρχή του τέλους - η επιχείρηση κατά της Ελλάδος» : «Μόλις καθίσαμε, και επειδή η ώρα ήταν λίγα λεπτά μετά τις 3, του είπα αμέσως ότι η Κυβέρνησίς μου, μου είχε αναθέσει να το εγχειρίσω προσωπικά ένα κείμενο, που δεν ήτο τίποτε άλλο, παρά το τελεσίγραφον της Ιταλίας προς την Ελλάδα, με το οποίον η Ιταλική Κυβέρνηση απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση των στρατευμάτων της στον Ελληνικό χώρο, από τις 6 π.μ. της 28/10/1940. Ο Μεταξάς άρχισε να το διαβάζει. Μέσα από τα γυαλιά του, έβλεπα τα μάτια του να βουρκώνουν. Όταν τελείωσε την ανάγνωση με κοίταξε κατά πρόσωπο, και με φωνή λυπημένη αλλά σταθερή μου είπε: «Alors, c'est la guerre» (Λοιπόν, έχουμε πόλεμο)».

Το «ΟΧΙ» σαν μοναδική απάντηση που έδωσε το όνομά του στην ημέρα της 28ης Οκτωβρίου, επικράτησε από τις εφημερίδες. Η άρνηση του Μεταξά ήταν σε κάθε πρωτοσέλιδο με ένα μεγάλο «ΟΧΙ» να δεσπόζει στους τίτλους. Αυτούσια η λέξη «ΟΧΙ» παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά ως τίτλος στο κύριο άρθρο της εφημερίδας «Ελληνικό Μέλλον» του Ν. Π. Ευστρατίου στις 30 Οκτωβρίου του 1940.